Birleşmiş Milletler’in (BM) bu yıl Brezilya’da düzenlenecek COP30 İklim Zirvesi öncesinde yayımlanan kapsamlı rapor, gezegenin kaderini değiştiren bir gerçeği ortaya koydu: Sıcak su mercan resifleri küresel iklim değişikliği nedeniyle geri döndürülemez biçimde çöküyor.
“ÖNLENEBİLİR DEĞİŞİM EŞİĞİ” ARTIK AŞILDI
“Global Tipping Points Report 2025” adlı rapora göre bu durum, insanlığın aştığı ilk büyük iklim kırılma noktası olarak kayıtlara geçti. Artık dünya, “önlenebilir değişim” eşiğini geçmiş durumda.
Bilim insanları, mercan resiflerinin çöküşünün sadece bir başlangıç olduğunu söylüyor. Küresel iklim sisteminde sırada;
- Grönland ve Antarktika’daki buz tabakalarının erimesi,
- Amazon yağmur ormanlarının kuruması,
- Atlantik okyanus akıntılarının zayıflaması gibi diğer “kritik eşikler” var.
Uzmanlara göre bu noktalar bir kez aşıldığında süreç kendi kendini besleyen bir döngüye dönüşüyor ve geri döndürülmesi imkansız hale geliyor.
“BU ARTIK BİR ‘GELECEK RİSKİ’ DEĞİL”
Exeter Üniversitesi Küresel Sistemler Enstitüsü’nden Prof. Steve Smith, düzenlediği basın toplantısında çarpıcı ifadeler kullandı:
“Artık ilk büyük iklim kırılma noktasını aştığımızı söyleyebiliriz. Bu, bir gelecek riskli değil, şu anda yaşanan bir gerçek.”
Smith, yine de tamamen umutsuz olunmaması gerektiğini belirtti:
“Olumlu bir eşik de aşıldı. Yenilenebilir enerji sistemleri, güneş ve rüzgar teknolojileri artık küresel ölçekte rekabet edebilir durumda.”
DÜNYA YENİ BİR İKLİM ÇAĞININ İÇİNDE
Rapor, 2015 Paris Anlaşması’nda belirlenen 1,5°C sınırının artık aşılamaz bir gerçek haline geldiğini bildiriyor.
Dünya yeni bir iklim çağının eşiğinde değil, çoktan içinde.
Sera gazı salınımları bugünkü hızla devam ederse 2030’ların ortasında 2°C’lik küresel ısınma eşiğine ulaşılacak. Bu da sadece mercanları değil; tarım sistemlerini, su kaynaklarını ve milyonlarca insanın yaşam alanını tehdit edecek.
